Franczyza jako bezpieczna przystań

Koronawirusowe tsunami gospodarcze pustoszy kolejne rynki. Według pana franczyza może okazać się bezpieczną przystanią?

Nie ulega wąptliwości, że kryzysem po twarzy dostaną wszyscy. Mówiąc o bezpiecznych przystaniach w tym trudnym czasie mam na myśli sektory, które nie tyle wyjdą z niego obronną ręką, co raczej jako pierwsze wstaną z kolan i wrócą do w miarę normalnego funkcjonowania. Po drugie, załóżmy, że pandemia wygaśnie w ciągu nadchodzących kilku miesięcy. Bez tego warunku wszelkie prognozy możemy wyrzucić do kosza. I ostatecznie, chciałbym uściślić, że mając na myśli franczyzę, nie mam na myśli wszystkich firm z udzielających licencji na biznes. W wielu branżach będzie się lała również krew franczyzodawców. Jednak pewne historyczne zaszłości pozwalają oczekiwać, że firmy, które oferują sprzedaż licencji na biznes podnoszą się nieco wcześniej niż pozostałe.

Skąd takie przypuszczenia?

Cofnijmy się o kilka lat, do czasu, kiedy Polska zaczęła silnie odczuwać globalne spowolnienie wywołane załamaniem na rynku subprime w Stanach Zjednoczonych. Jeszcze w 2007 roku PKB Polski rósł w tempie 7 proc. W 2009 dynamika zwolniła o połowę, a w 2012 roku wyhamowała do 1,6 proc. W tym okresie rynek franczyzy nad Wisłą zanotował niespotykany wcześniej wzrost. W roku 2008 przybyło 127 systemów franczyzowych, rok później – 148, a w 2010 – 181 (średni wzrost w latach 2001-2007 wyniósł 47). Ten ostatni rocznik był zresztą pod tym względem rekordowy – nigdy wcześniej ani później na rynek nie weszło tylu franczyzodawców. Dlaczego tak się stało? Co prawda nikt nigdy nie pokusił się o naukowe badanie tego zjawiska, jednak relacje franczyzodawców i franczyzobiorców, nie pozostawiały wątpliwości: to kryzys finansowy nakręcił koniunkturę we franczyzie. Dla właścicieli sieci przejście na franczyzowy model rozwoju oznaczało ograniczenie kosztów, które odtąd ponosić mieli franczyzobiorcy. Jednocześnie szanse na sprzedaż licencji rosły równie szybko, jak szybko spadało bezpieczeństwo pracy na etacie. Decydując się na własny biznes pod cudzym szyldem wielu starało się zabezpieczyć swoją zawodową przyszłość. Rozumowali w następujący sposób: teraz jeszcze mam oszczędności, więc zanim mnie zwolnią, wezmę sprawy we własne ręce i przejdę na swoje.

Czy teraz zobaczymy podobne zjawisko?

Istnieją przesłanki, że tak. W ostatnich latach obserwowaliśmy rynek pracownika, a bezrobocie spadało. Jeśli przez ten czas część z nas zdążyła zbudować finansową poduszkę bezpieczeństwa, to niewykluczone, że i tym razem będzie próbowała wykorzystać ją do inwestycji we własną przyszłość. Otwieranie firmy w kryzysie to oczywiście trudne zadanie, ale dzięki franczyzie można ograniczyć ryzyko na starcie. Korzysta się bowiem z rozpoznawalnej marki, sprawdzonego know-how, wsparcia i narzędzi, które zapewnia franczyzodawca. Dlatego nie zdziwiłbym się, gdyby targi franczyzy jesienią znów pękały w szwach. Widmo bezrobocia krąży – nie tylko nad Europą, a już nad całym światem. 

Rozmawiała Anna Smolińska